محمدحسن طالبیان معاون میراث فرهنگی درباره نحوه
ثبت جهانی چوگان و کمانچه،
گفت: دو پرونده ایران صبح روز پنج شنبه 16 آذر ماه در ساعت 11 به وقت کره جنوبی و
حدودا 5:30 به وقت تهران مطرح و هر دو به اتفاق آرا در فهرست میراث جهانی ناملموس
ثبت شد.
وی با اشاره به اینکه فقط 4 پرونده مشترک در این اجلاس وجود
دارد که یکی از آنها مربوط به ایران است، گفت: نگاهی به تعداد پرونده های ثبتی از
سال 2008 تا 2017 که همه ساله با کاهش مواجه بوده بیانگر سختگیری در فرایند ثبت
است. همچنین طرح 90 پرونده در سال 2008 و 26 پرونده در سال 2017 نشان دهنده این
روند سختگیرانه است.
معاون میراث فرهنگی کشور پرونده چوگان را یکی از پرونده های برجسته و شاخص این دوره عنوان کرد که
مورد توجه جهانیان قرار گرفت.
به گفته وی چوگان از منظر جنبه های گوناگون هنری، موسیقیایی، نمایش تا بازی
همبسته اسب و انسان نشان دهنده شکل گیری یک فرهنگ با سابقه طولانی در سرزمین ایران
از دوره ساسانی تا کنون است. اهمیت چوگان از آن جهت مهم است که بنظر می رسد اولین بازی تیمی جهان است
وبه احتمال زیاد، گوی چوگان اولین توپی
است که بشر ابداع کرده است.
طالبیان چوگان را بازی مشترک
اسب و انسان و بی نظیر در نوع خود دانست که هماهنگی بین دو موجود زنده را برجسته
می کند.
وی افزود: در فرهنگ ایرانی چوگان سمبل معرفت، مردانگی و هنر خلاق انسان ویکی از موارد مهم
میراث نامملوس ایران است که پشتوانه فرهنگی بسیار ارزشمندی در ادبیات، مینیاتور،
نقاشی، روایتگری، شعر و عرفان و اثر گذاری منحصر در سایر جنیه های فرهنگی دارد.
منظومه گوی و چوگان عارفی هروی
قرن هفتم هجری از نمونه های بارز به جای مانده از منظومه های عرفان ایرانی است.
وی قدیمی ترین میدان چوگان در جهان را میدان نقش جهان اصفهان بر شمرد و از فعالیت
چهارباشگاه چوگان در تهران و
اطراف تهران خبر داد که این سنت ایرانی در آنجا ادامه دارد.
کمانچه یکی از قدیمی ترین وگسترده ترین ابزار موسیقی در ایران
معاون میراث فرهنگی کشور اما درخصوص ثبت پرونده کمانچه، گفت:
ساز کمانچه نیز یکی از قدیمیترین و گسترده ترین ابزار موسیقی در ایران و منطقه است
که در اجراهای موسیقی کلاسیک و فولکوریک سهم بسزایی دارد. از این رو شاخص ترین
نوازندگان آن را می توان در این دو حوزه موسیقی(شهری و محلی) پیدا کرد.
طالبیان با اشاره به اینکه تولید این ساز نیازمند کارگاههای
پیشرفته، مجهز و صرف هزینه زیاد نیست و از آنجایی که در بیشتر نقاط شهری و
کارگاههای ساده، این ساز در شکل ها و تزیینات گوناگون ساخته می شود افزود:امکانات
گسترده و متنوع صوتی کمانچه سبب شده که در بیشتر نقاط شهری و روستایی ایران و
منطقه و در بیشتر مراسم، جشن ها و سوگ ها که نیاز به هم نوایی با مردم و تشریک
مساعی در بروز احساسات مردم پیدا شود، از این ساز استفاده شود.
معاون میراث فرهنگی کشور با تاکید بر اینکه کمانچه در دیگر حوزه
های مرتبط با میراث فرهنگی ناملموس از جمله سنت های شفاهی نیز حضوری پر رنگ دارد و
نام و نقش آن در بیشتر اشعار شاعران پارسی گوی و دیگر زبان ها و لهجه های متداول
در مناطقی که این ساز حضور دارد، بسیار دیده می شود گفت: این موضوع نشانگر اهمیت و
حضور قوی این ساز در زندگی مردم و ادبیات رسمی کشورهای دارای کمانچه است.
طالبیان با تبریک این موفقیت از مدیران تهیه پرونده دکتر مرتضی
رضوانفر، داریوش پیرنیاکان، حمزه ایلخانی زاده پیشنهاد دهنده و حامی پرونده چوگان ، کانون و فدراسیون چوگان، وزارت ورزش، خانه
موسیقی، مردم، هنرمندان و موسیقیدانان تشکر کرد.
هیأت نمایندگی جمهوری اسلام ایران در این اجلاس متشکل از
محمدحسن طالبیان (معاون میراث فرهنگی) به عنوان رئیس هیات ایرانی، فرهاد نظری
(مدیرکل دفتر ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی)، مرتضی رضوانفر (تدوین
گر پرونده چوگان)، شروین گودرزی (کارشناس میراث ناملموس)، حمزه ایلخانی (نماینده
فدراسیون چوگان)، رامین والی (نماینده فدراسیون چوگان) بودند.
به نقل از رویترز، دیوان عالی آمریکا در رایی جنجالی پیروزی بزرگی را تقدیم دونالد ترامپ رییس جمهور این کشور کرد و بر فرمان او مبنی بر ممنوع بودن ورود ایرانی ها و اتباع شش کشور مسلمان دیگر به ایالات متحده صحه گذاشت.
نه عضو دیوان عالی آمریکا در رای خود با درخواست ترامپ برای برداشتن دستور توقف فرمان مهاجرتی که توسط دادگاه های کوچکتر صادر شده بود موافقت کردند. این تصمیم و رای به این معنی‌ست که فرمان مهاجرتی از امروز به طور کامل برای تبعه های کشورهای ایران، چاد، لیبی، سومالی، سوریه، کره شمالی، یمن و مقام های ونزوئلایی که قصد ورود به آمریکا را دارند اجرا می شود. رییس جمهورِ جمهوری خواه آمریکا پیش از این در صحبت های مغرضانه خود گفته بود که کشورش نیاز دارد از ورود تروریست های مسلمان به کشورش جلوگیری کند.
دادگاه های کوچکتر مانند دادگاه ایالت هاوایی قبل از این، با رای های خود حوزه ممنوع بودن ورود افراد به کشور آمریکا را محدودتر کرده بودند. آنها با رد فرمان مهاجرتی اولیه ترامپ به افرادی که درخواست ورود به خاک این کشور را داشتند اجازه ورود می دادند.
دیوان عالی آمریکا در مورد رای جدید خود در زمینه اجرای کامل فرمان مهاجرتی توضیح داد که این فرمان تا رسیدگی به شکایت ها در دادگاه های تجدید نظر اجرا می شود و باقی می ماند. البته استثناهایی در اجرای این فرمان ممنوعیت وجود دارد. افراد خاصی از شش کشور یاد شده هنوز می توانند برای ویزای گردشگری، تجاری یا آموزشی اقدام کنند.
بر اساس تفسیری که دولت آمریکا از حکم دیوان عالی برای مراکز دیپلماتیک خود ارسال کرده است، آن دسته از شهروندان ایرانی و شش کشور دیگر می توانند برای روادید آمریکا درخواست بدهند که روابط خانوادگی بسیار نزدیکی در آمریکا داشته باشند. این روابط خانوادگی تنها پدر، مادر، همسر، دختر یا پسر بالغ، همسر فرزندان، خواهر یا برادر و نامزد را شامل می شود. البته دیوان عالی آمریکا در نشستی پدربزرگ و مادربزرگ را نیز به فهرست «روابط خانوادگی بسیار نزدیک» اضافه کرد.
خصوصیت اصلی نسخه کتابخانه خانواده سلطان القرایی این است که در اصالت
آن هیچ شک و تردیدی نیست، زیرا بیش از 200 سال در نزد این خانواده بوده است.
وی در خصوص فلسفه
رونمایی نسخه خطی نفیس دیوان صائب تبریزی اظهار کرد: با توجه به فرا رسیدن سالگرد
مرحوم ابوی و به بهانه بزرگداشت یاد و نام آن بزرگوار در محفلی دوستانه این نسخه
را رونمایی کردیم.
وی ادامه داد: حتی
معروف ترین نسخه دیوان صائب تبریزی نیز که متعلق به حاج میرزا جعفر سلطان القرایی
است، از جایی توسط آن مرحوم خریداری شده بود.
سلطان القرایی تشریح
کرد: نسخه کتابخانه آیت الله العظمی سلطان القرایی افزون بر 200 سال نزد یک
خانواده معتمد نگهداری شده و به همین دلیل از هر گونه دستکاری و آسیب مصون مانده
است.
وی گفت: رونمایی از
این نسخه و معرفی آن در بیستمین سالگرد درگذشت پدر بزرگوارم، حداقل کار فرهنگی است
که ما می توانستیم به این مناسبت انجام دهیم تا گنجینه دیگری از گنجینه های پرشمار
تاریخ و ادبیات کشورمان به علاقه مندان عرضه شود.
وی افزود: نسخۀ
بسیار نفیس خطی یاد شده شامل غزلیّات فارسی صائب تبریزی دارای تاریخ کتابت 1076
قمری و همزمان با حیات شاعر است.
وی اضافه کرد: نسخۀ
خطّی نفیس یاد شده قرن‌ها متعلّق به این خاندان بوده و از طریق شیخ عبدالرحیم
سلطان القرّاء و پسرش شیخ ابوالقاسم به آیت‌الله العظمی حاج میرزا جواد آقا سلطان
القرّایی تبریزی منتقل شده است.
سلطان القرایی گفت:
این نسخه که اکنون در اختیار امیر سرتیپ محمد سلطان القرّایی، فرزند ارشد آیت الله
اعظمی سلان القرائی، قرار دارد، شامل تاریخ کتابت دهم شهر جمادی‌الاولی 1076 است؛
نسخه با جلد چرمی تک لا و ضربی مطلا که برخی از آن ریخته و بعد از کتابت آن، طی
زمان تجلید مجدّد یافته و بعضی از اوراقش نیز متن و حاشیه شده است.
وی تشریح کرد: نسخۀ
خطی بسیار ارزشمند مذکور در 201 ورق و 401 صفحه تدوین یافته و شامل حدود 6 هزار و
200 بیت دیوان غزلیات فارسی صائب تبریزی از الف تا یاء است؛ نسخه با مسطر 17
(عموماً در 16 یا 15 بیت) مدوّن شده؛ نسخۀ خطی مزبور در قطع وزیری کوچک 3/12×3/21
سانتی‌متر فراهم شده است.
وی اظهار کرد: سخۀ
خطی نفیس مورد بحث که حاوی تاریخ 1076 قمری بوده و در زمان حیات صائب تبریزی کتابت
شده، مجدول بوده و در دو صفحۀ اولش طلاانداز است؛ در ابتدای نسخه سرلوحی ظریف و
لطیف و بسیار زیبا پردازش شده که کاملاً سالم مانده است.
وی اضافه کرد:
خوشبختانه اول و آخر نسخۀ خطی و اکثریّت قریب به اتّفاق اوراق و صفحات آن از
دستبرد حوادث و گذر اعصار و زمان سالم مانده است و خط نستعلیق جلی خوش کاتب به
استثنای معدود موارد، عموماً خواناست و دست‌خط زیبای کاتب از ابتدا تا به انتهای
نسخه خودنمایی می‌کند.
سلطان القرایی گفت:
امید است با مقابلۀ تمام نسخ مخطوط موجود از جمله نسخۀ خطی مکمّل کلیات صائب
تبریزی از کتابخانۀ سلطان‌القرّایی که کار هند بوده و بیش از 70 هزار بیت شعر
داشته و حاوی 130 بیت شعر ترکی نیز است و تهیّۀ کلیات تحقیقی انتقادی، پنجرۀ نوین
و تازه‌ای بر زندگی، ادبیات، دیوان و اشعار فارسی و ترکی صائب تبریزی برای همگان
گشوده شود.
شیخ‌الفقها آیت‌الله
العظمی حاج میرزا جواد آقا سلطان القرّایی تبریزی، بزرگ‌ترین فرزند شیخ ابوالقاسم
بن شیخ عبدالرحیم سلطان القرّاء تبریزی بعد از ظهر جمعه هفتم آذر 1376 شمسی دار
فانی را وداع گفت.
حضرت آیت‌الله
العظمی سلطان القرّاء که در 13 جمادی‌الآخر سنه 1319 ﮬ.ق. در محله شتربان تبریز در
خانواده روحانیت، علم و ادب چشم به جهان هستی گشود، از جد بزرگوار خویش همچنین از
اساتید و مشایخ بزرگ وقت کسب فیض کرد و مدارج مختلفه علوم را خیلی سریع طی کرد.
وزارت فرهنگ و گردشگری جمهوری آذربایجان در گزارشی از تقریبا دو برابر شدن سفر ایرانی ها به این کشور در ده ماه نخست سال ۲۰۱۷ خبر داد که این میزان به نسبت مدت مشابه پارسال، ۱۱۵ هزار و ۷۸۲ هزار نفر بیشتر بوده است.
سایت رسمی این وزارت خانه روز سه شنبه اعلام کرده است، طی ده ماه ابتدایی سال جاری میلادی، دو میلیون و ۲۷۶ هزار و ۶۰۴ نفر از جمهوری آذربایجان دیدن کرده اند که ۷۲۷ هزار و ۵۷۷ نفر از روسیه، ۴۳۹ هزار و ۳۰۵ نفر از گرجستان، ۳۲۰ هزار و ۹۰۴ نفر از ایران، ۲۴۹ هزار و ۲۱۰ نفر از ترکیه، ۸۱ هزار و ۷۲۴ نفر از امارات، ۵۴ هزار و ۲۴۲ نفر از عراق، ۴۹ هزار ۸۰۹ نفر از اوکراین، ۳۱ هزار نفر از عربستان و ۳۲۱ هزار و ۹۹۴ نفر از شهروندان دیگر کشورهای خارجی بودند.
بر اساس این گزارش، تیر ماه، پربازدیدترین و پرطرفدارترین ماه سفر به آذربایجان لقب گرفته چرا که در سال گذشته ۳۱۳ هزار و ۵۱۵ نفر از تعداد کل مسافران، این ماه را برای سفر به این کشور انتخاب کرده اند.
بر اساس آمارها، در ده ماه اول سال، مردم روسیه، گرجستان، ایران و ترکیه بیشتر از همه به جمهوری آذربایجان سفر داشته اند که سهم این کشورها به ترتیب ۳۱.۹، ۱۹.۲، ۱۴ و ۱۰.۹ درصد بوده است.
در ده ماه ابتدایی سال ۲۰۱۶ میلادی در کل یک میلیون و ۸۹۴ هزار و ۷۰۷ گردشگر خارجی به کشور آذربایجان سفر کرده اند که در سال جاری این میزان با رشد بیست درصدی، به ۳۸۱ هزار و ۸۰۷ نفر رسیده است.
محمد محب‌خدایی معاون گردشگری کشور با بیان اینکه راندمان گردشگری در مقاطع زمانی مثل نوروز، 100درصد می‌شود، اما مهم تداوم جریان گردشگری در کشور است، گفت: «باید بررسی کنیم که چرا این راندمان به فراخور محصول و جاذبه‌هایمان نیست و سطح آن تا این حد پایین است. باید تداوم جریان گردشگری را با تعریف رویدادهایی که در تقویم جهانی ثبت می‌شود، رقم بزنیم، این یکی از استراتژی‌های اصلی معاونت گردشگری است.»
او با اشاره به رویداد جهانی «تبریز2018» درباره آخرین وضعیت برنامه‌های آن اظهار کرد: «ما عقب‌ماندگی در برنامه‌های این رویداد نمی‌بینیم. قرار است جشنی با حضور مقامات رسمی برگزار شود که منتظر نهایی شدن زمان آن هستیم، موضوع اصلی ما در این رویداد آن است که به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کنیم تا رویدادهای دیگری در دل آن تعریف و جریان ورود گردشگر به کشور تداوم بخشیده شود. این دقیقا نقطه‌ضعف ماست.»
معاون گردشگری کشور اضافه کرد: «رویدادی مثل انتخاب تبریز به‌عنوان پایتخت گردشگری جهان اسلام فقط یک بار اتفاق می‌افتد، اما باید درون آن رویدادهای دیگری تعریف کنیم و برنامه‌ریزی داشته باشیم که ورود گردشگری تحت تاثیر آنها سال‌های سال به کشور، جریان داشته باشد.»
او برگزاری رالی جمهوری آذربایجان ـ ایران را یکی از رویدادهای هم‌سو با «تبریز2018» برشمرد و افزود: «این طرح هنوز به توافق نهایی مقامات دو کشور نرسیده، اما جلسه‌های متعددی با سفیر جمهوری آذربایجان داشتیم و قرار است این رالی بین دو کشور برگزار شود.»
محب‌خدایی درباره حواشی پیش‌آمده برای «تبریز2018» مبنی بر پس گرفتن این رویداد از ایران، اظهار کرد: «هیچ مشکلی وجود ندارد، ما خیلی فشرده درحال برنامه‌ریزی هستیم فقط باید رویدادهایی را تنظیم کنیم که در تقویم گردشگری جهان ثبت شود و در عین حال باید اموری را منظم کنیم.»
معاون گردشگری کشور خاطرنشان کرد: «تبریز به لحاظ زیرساخت مشکلی ندارد و با کاستی مواجه نیست.»